Op de vlucht; Hoe pak je uitstelgedrag aan en kom je tot werk in uitvoeren?

Op het moment van schrijven ben ik letterlijk op de vlucht; van Sevilla naar Amsterdam. Daar bezocht ik afgelopen week het inspirerende internationale congres

• over Acceptance and Commitment Therapy (ACT). Tijdens de workshop -I’ll do it later-, over uitstelgedrag en hoe daarmee om te gaan, beloofde ik mezelf in het vliegtuig op de terugweg hier een blog te schrijven, waarvan akte.

  Ongelooflijk vaak stel ik zaken uit die belangrijk zijn, maar niet direct morgen af hoeven te zijn. Daar zitten bijkomende voordelen aan. Zo is mijn huis opeens opgeruimd bij de nadering van deadlines van taken die ik lastig, ingewikkeld of vervelend vind en struin ik over internet van hot naar her om maar niet te hoeven beginnen. Gedachtes als ‘ik ben nu niet in stemming’, ‘het kan later ook‘ en ‘eerst nog even…’, komen op en ik gehoorzaam gedwee deze gedachten maar al te graag. Vlak voor de deadline kom ik als een malle tevoorschijn, werk me in het zweet en haal ’t net op tijd. Over het eindresultaat ben ik niet helemaal tevreden; ‘het had beter gekund’, ‘de volgende keer begin ik echt eerder’.

  Toch lukt het nu, zonder tijdsdruk en deadline, alleen maar een afspraak met mezelf, dit op te schrijven. Hoe kan dat? Hoe kun je ervoor zorgen dat je toch doet wat je belangrijk vindt, maar geneigd bent uit te stellen?

  Waarom stellen we uit?
  We zijn als mensen geneigd zaken uit te stellen, omdat we de tijd die we voor een taak nodig hebben onderschatten. Daarbij overschatten we de tijd die we nog hebben. We overschatten ook de verwachting van motivatie ‘ik krijg nog wel zin hierin’, we geloven dat we ‘in de mood’ moeten zijn om een taak te starten en geloven dat we niet in de mood zijn.

  Het zijn allemaal illusies. We bedenken allerlei smoesjes als ‘ik ben nu te moe’, ‘het is te moeilijk’ ‘ik weet niet waar ik moet beginnen’, ‘ik heb nog genoeg tijd’. Het is allemaal uitstelgedrag en op korte termijn geeft het een kort gevoel van opluchting ‘pfff, gelukkig nu even niet die vervelende taak’, maar op den duur krijg je er last van. Je deadline komt steeds dichterbij, je ervaart stress, wordt boos op jezelf, omdat je je niet aan je eigen afspraken houdt, een knagend gevoel over je eigen gedrag onderdruk je met afleiding etc.

  Hoe stop je uitstelgedrag en kom je tot werk in uitvoering?
  Als je elke ochtend begint met het eten van een levende kikker, zal de rest van de dag een makkie zijn (aldus Mark Twain). Succesvolle mensen proberen niet alles te doen, maar focussen op de belangrijkste taken en zorgen dat die goed gedaan worden. Ik deel daarom graag deze gouden tips met je, om er direct mee aan de slag te kunnen gaan.

  • Begin gewoon, het liefste in de ochtend met dit soort vervelende taken.
    Zin gaat er echt niet komen, dus begin gewoon.
  • Zorg voor een omgeving waar je niet afgeleid kunt worden (telefoon en mail uit).
  • Focus je alleen op je taak.
  • Als je afleidende gedachtes krijgt, zoals ‘het lukt me niet’, merk ze op en laat ze voor wat ze zijn (gewoon gedachtes) en breng je aandacht weer terug naar de taak.
  • Gebruik een wekker om regelmatig een pauze te houden (bijv 25 min. focus,
    5 min. pauze, 25 min. focus, 5 min. pauze).
  • Gebruik je pauze om even in beweging te komen (uitrekken, dansje doen, stukje lopen).
  • Deel je taak op in kleinere delen, waardoor het beter behapbaar wordt.
  • Denk aan waarom je dit doet, waartoe dient het uitvoeren van deze taak?
    Welke waarden die ik belangrijk vind liggen hieraan ten grondslag?
  • Denk aan hoe je zult voelen als je deze taak volbracht hebt, doorgezet hebt
    hier stappen in te ondernemen. Het helpt je in beweging te komen.

  Wat levert het op?
  Als je taken uitvoert in plaats van uitstelt ben je niet alleen tevreden over het resultaat, maar vooral over de inspanning die je geleverd hebt. Je hebt je gedragen zoals je zou willen. Daarmee ervaar je invloed en regie over je leven en dat geeft een boost aan je zelfvertrouwen en de ervaring van voldoening in je leven groeit. Je doet wat je belangrijk vindt. Wat wil je nog meer? Ik ben nu bijvoorbeeld blij met mijn vlucht, deze blog is aangeland op papier en ik kan de rest van de dag tevreden genieten!